Yıllarca eğitim camiasında görev almış biri olarak, Şanlıurfa’daki eğitim sisteminde karşılaştığım bazı hayati sorunları sizlerle paylaşmak istiyorum. Belki bazı tespitlerim biliniyor olabilir, belki de bazıları herkes tarafından sorun olarak kabul edilmeyebilir. Ama gerçek, göz ardı edilemeyecek kadar açık: Şanlıurfa’da eğitim, birçok açıdan zorluklarla boğuşuyor.
Bilinçsiz ve Vurdumduymaz Veli Profili
İlimizdeki velilerin tamamını aynı kefeye koymak haksızlık olur; ancak ağırlığı bilinçsiz ve sorumsuz veliler oluşturuyor. Özellikle kenar mahallelerde yaşayan veliler arasında, çocuğun eğitimi ikinci planda kalıyor. Bazı veliler için çocuk, evin gelir kaynağı; sokakta çalışması, kahve ve sigara masraflarını karşılaması daha önemli. Bu çocuklar, okuldan uzaklaşırken, sokakta olumsuz davranışlara yönelmeye başlıyor. Tabii ki maddi zorluk yaşayan ve çocuklarını çalıştırmak zorunda kalan aileler de var; fakat bunlar azınlıkta ve genellikle çocuklarının eğitimine önem veriyor.
Öğretmen Sirkülâsyonu ve Kalabalık Sınıflar
Şanlıurfa’daki öğretmen sirkülâsyonu ve öğretmen eksikliği öğrenciler için büyük bir talihsizliktir. Köylerde öğretmenler aylarca gelmezken, merkezdeki okullarda bile bir yılda bir şube üç öğretmen değiştirebiliyor. Kalabalık sınıflarda öğrencilerin soruları cevapsız kalıyor, yetenekleri fark edilmiyor. Eğer öğretmenler burada tutulmak isteniyorsa, maaşlar iyileştirilmeli, konut ve yaşam koşulları gözden geçirilmeli. Yoksa tecrübeli öğretmenler başka illere yöneliyor.
Birikimli ve İdealist İdareci Eksikliği
Eğitimi dert edinen idareciler az. Bazıları odalarından çıkmıyor, öğretmen ve veliyle sağlıklı iletişim kuramıyor. Hiyerarşi ve resmiyet o kadar katı ki, öğretmenler sorunlarını anlatamıyor. Bazı idareciler kendini koltuğa kaptırmış, mesai arkadaşlarına tepeden bakıyor; bu okullarda başarı beklemek hayal olur.
Tarım İşçisi Çocuklar ve Nüfus Artışı
Tarım işçilerinin çocukları, yılın birkaç ayında eğitimden uzak kalıyor. Göç ve nüfus artışıyla birlikte, bu genç nüfusun eğitimi büyük bir sorun hâline geliyor. Sokakta çalışan çocuklar, erken yaşta olumsuz alışkanlıklar ediniyor. Onlara fırsat sunulmazsa, yarın toplum için olumsuz sonuçlar doğabilir.
Suriyeli Çocukların Durumu
Şanlıurfa, Türkiye’nin en fazla Suriyeli çocuğun bulunduğu illerinden biri. Bu çocukların eğitim sistemiyle entegrasyonu, yerel öğrenciler üzerinde ek bir yük oluşturuyor. Sınıfların kalabalığı artıyor, öğretmenler hem yerli hem göçmen öğrencilerle ilgilenmek zorunda kalıyor. Dil ve kültürel farklılıklar nedeniyle bazı çocuklar eğitimden kopabiliyor, bu da hem Suriyeli hem de yerel öğrencilerin eğitim kalitesini etkiliyor. Suriyeli çocuklara yönelik destek programları artırılmalı; aksi hâlde hem eğitimde eşitsizlik büyür hem de gençlerin topluma uyum sağlaması zorlaşır.
Sonuç
Sorunlar ne kadar büyük olursa olsun, imkanlar kısıtlı olsa da, bir şeyler yapmak isteyen insanlar için bu engel olmamalıdır. Kolayı herkes başarır; önemli olan zoru başarmaktır. Her atılan adım, bir çocuğun geleceğine yapılan yatırımdır. Şanlıurfa’da eğitimin önündeki yukarıda bahsedilen sorunlara göz yummamalıyız. Çünkü her eksik ders, kaybolan bir hayal demektir.Çocuklarımızın hayallerine sahip çıkalım.Vesselam...