Şanlıurfa’da bir zamanlar İftar sofralarının ve yaz sıcak ayların vazgeçilmez içeceklerinden biri olan gazoz, özellikle Ramazan ayında ve sıcak yaz günlerinde sıklıkla tercih edilen serinletici bir içecek olarak sofralarda yerini alır. Bugün Yudum Gazoz adıyla bilinen ve Güneydoğu Anadolu’nun tek yerli gazoz markası olan bu lezzetin hikâyesi, tam 74 yıl öncesine, 1950 yılına dayanıyor.
HER ŞEY BİR ASKERLİK ANISIYLA BAŞLADI
Markanın kurucusu İbrahim Halil, nam-ı diğer Atom Xelle, askerlik görevini Manisa’da yaptığı sırada bir Ermeni ustadan gazoz üretimini öğreniyor. Askerlik sonrası Şanlıurfa’ya dönen İbrahim Halil, öğrendiği bilgi ve teknikleri memleketinde uygulayarak “Atom Gazoz” adıyla üretime başlıyor.
İlk etapta mahalle bakkallarında, bayram ve iftar sofralarında yer alan Atom Gazoz kısa sürede halkın ilgisini çekiyor. Serinletici ve doğal tadıyla Ramazan aylarında adeta bir klasik haline geliyor.
ATOM GAZOZ’DAN YUDUM GAZOZ’A
Zamanla markanın ismi “Yudum Gazoz” olarak değişiyor. Ancak lezzet ve formülasyon büyük oranda korunuyor. Bugün, kurucunun oğlu Eyüp Sabri Çiriş, babasından devraldığı bu mirası yaşatmaya devam ediyor. Geleneksel yöntemlerle üretilen gazoz, hem yerel halkın ilgisini çekiyor hem de şehir dışından gelen misafirlere nostaljik bir lezzet sunuyor.
SADECE BİR GAZOZ DEĞİL, KÜLTÜREL BİR DEĞER
Şanlıurfa’da gazoz, sadece bir içecek değil; geçmişin, yerel üretimin ve aile geleneğinin bugüne taşınan bir simgesi. Özellikle sıcak yaz aylarında ve Ramazan sofralarında tüketimi artan bu yöresel gazoz, bölge halkı için bir tat, bir anı ve bir gurur kaynağı olmaya devam ediyor.
74 yıllık geçmişiyle Yudum Gazoz, Şanlıurfa’nın damak tadı tarihine adını altın harflerle yazdıran özel markalardan biri olarak varlığını sürdürüyor.
“GAZOZ ÜRETİMİNİ BABAMA ERMENİ BİRİ ÖĞRETTİ”
Babasında aldığı mirası devam ettirdiğini belirten Eyüp Sabri Çiriş, “Babam 1951 yıllarında askerlik görevini Manisa Alaşehir’de yaparken gönüllü olarak jandarma olmuştu. İsmet İnönü’nün askeriydi. Babam orada bir Ermeni ile tanıştı. Ona bu işi, yani gazoz üretimini, ilk öğreten o oldu. Askerliğini 36 ay yaptıktan sonra Ermeni arkadaşının verdiği adrese giderek Kadıköy’den makinayı aldı” dedi.
“GAZOZ ESKİDEN REÇETE İLE SATILIRDI”
Gazozun mideye iyi geldiğini bundan dolayı geçmiş yıllarda reçete ile satıldığını ifade eden Çiriş, “O dönemde Birecik Köprüsü yoktu. Makineyi sandalla koyup Fırat Nehri’nden karşıya geçirerek Urfa’ya getirdi ve üretime başladı. O zamanlar Urfalılar gazoz nedir bilmiyordu. Hatta eczanelerde reçeteyle yazılırdı mide ağrısına iyi geldiği için. Zamanla insanlar alışmaya başladı. Yıllar geçtikçe, o eski elle çalışan makinelerin yerini otomatik modern makineler aldı” ifadelerini kullandı.
“ŞANLIURFALILARIN GAZOZ’A BÜYÜK İLGİSİ VAR”
Dev firmalara karşı ayakta durmaya çalıştığını ifade eden Eyüp Sabri Çiriş, “Satışlar ilk zamanlarda çok farklıydı. Şimdi ise markete gittiğinizde dolaplarda her türden ürün var. Dev firmaların karşısında ayakta kalmak kolay değil ama Güneydoğu’da bu işi halen sürdüren tek ben kaldım” diye konuştu.
“GAZOZLARI İL VE İLÇELERE GÖNDERİYORUZ”
Gazozu il ve ilçelere götürdüklerini belirten Çiriş, “Neslimin son örneğiyim. Liseyi Endüstri Meslek Lisesi’ni bitirdim ama okumaya devam etmedim. Baba mesleğine yöneldim ve hâlâ bu işi sürdürüyorum. Şu anda Urfa merkez, ilçeleri, Birecik ve Nizip’e kadar ürünlerimizi gönderiyoruz. Hiçbir şey değişmedi” ifadelerini kullandı.
“ÖMRÜM YETTİĞİ KADAR BU İŞİ SÜRDÜRECEĞİM”
Vatandaşların kasalarla gazoz aldığını söyleyen Çiriş, “Gazozumuz hala doğal, şekerli, katkısız. Satışımızın en büyük nedeni de bu: doğal olması, aroması, tadı farklı. Ben ömrüm yettiği kadar bu işi sürdüreceğim ondan sonrası Allah’a kalmış. Urfalılar bu işe çok sahip çıkıyor. Özellikle evlere satışımız çok fazla. Kasa kasa alan aileler var, gelip evlerine götürüyorlar. Bu da bize ayrı bir mutluluk veriyor” dedi.
