Şanlıurfa'da,bölge insanının vazgeçilmez damak tatlarının başında gelen ve kentle özdeşleşmiş olan isot uzun ve zahmetli bir sürecin ardından tarlalardan sofralara ulaşıyor.
İlkbahar aylarının son günlerinde ekilip, yazın yapılan sulamanın ardından sonbahara doğru vatandaşlar tarafından tarlalardan toplanan biberler, kamyonlarla hal pazarlarına getiriliyor.
İsot hazırlayarak geçinen aileler tarafından satın alınarak, evlere veya bahçelere götürülen taze biberler, burada yıkandıktan sonra sap ve çöplerinden arındırılıyor.
Elle parçalandıktan sonra yerlere serilen naylonların üzerinde bekletilen biberler, gün içerisinde ters yüz edilerek güneşte tamamen kuruması sağlanıyor. Birkaç gün içerisinde rengi koyulaşan ve daha sonra makinelerde çekilerek pul biber haline getirilen isot, zeytin yağıyla harmanlanarak kendine özgü tat ve parlaklığa kavuşuyor.
Eskiye nazaran modern biber işleme makineleri de kullanan çiftçiler yıllık 200- 300 ton arası biber işliyor. İsot kurutma işleminin zor yanı havaların çok sıcak olması, fakat isot kurutma işlemleri de sıcak hava dışında yapılamıyor.
İsotcu Pazarı esnafı Sedat Kılıç” 18 yıldır Şanlıurfa isot evi adı altında işyerini çalıştırıyorum, işyerimde yöresel ürünler satmaktayım Urfa’nın kendi yöresel biberinden işlenmiş pul biberi(İsot) , biber salçası, nar ekşisi, fıstık gibi ürünleri sayıyoruz burada sezon olarak Eylül, Ekim, aylarında İsot’un satışı var Güz mevsiminde turizm sektörü oluyor yoğun bir satışımız var. Urfa İsotu diğer isotlardan ayıran en büyük özelliği doğal olmasıdır. Organik olmasıdır, içinde katkı maddesi,boya hiçbir şey yok siyah, kımızı ve mor şeklindeki biberler tamamen doğaldır. Urfa isotu Ağustos ayında başlar Eylül, Ekim’e kadar üretimi vardır, bu üretimi Urfa isotu güneşte bekletilerek rengini geliyor. Diğer bölgelerde İsota boya katılıyor bizim isotumuz doğaldır. İsot yendiği zaman mide ülsere iyi gelir kanser iyi gelir biber alırken özelikle Urfa ev biberi tercih edildiğini” belirti.
isot’un Faydaları..
Cilde yararlı, bulaşıcı hastalıklara karşı etkili, C vitamini açısından zengin, sindirimi kolaylaştırır. Vücuttaki aşırı yağ ve kolesterol birikiminin önlenmesini sağlar. Bol C vitamini içerir. İştah açar, hazmı kolaylaştırır, idrar ve gaz söktürür, kusmayı önler, ter atar. Romatizma,tonsillit (bademcik iltihabı), saç dökülmesi, boyun tutulması, bronşit ve soğuk algınlığında etkilidir.
Zahmetli bir sürecin ardından hazırlanan isot, kalitesine göre 15-30 TL arasında satılıyor.(Mustafa Bayar)